RIEN TIEHATTEN: "EEN NIEUWE IJSTIJD"

Emailbericht van 17 februari 2015

Geachte heer Gaalman,

Vorige week heb ik mij aangemeld op de website www.verontruste parochianen.nl

Al langer maak ik mij zorgen over de toekomst van de kerk en de kille en koude toon vanuit Utrecht.
Als (toenmalig) vice-voorzitter van de fusieparochie St. Jacobus in Enschede heb ik dit meermalen uitgesproken, ook op de Maliebaan tijdens gesprekken met de kardinaal.
Begin 2014 heb ik een column geschreven die in ons parochieblad Pelgrim is gepubliceerd.
Het heeft zeer veel stof doen opwaaien en honderden positieve reacties opgeleverd en welgeteld een negatieve, van de kardinaal zelf.

Ik wil u de tekst niet onthouden en stuur deze als bijlage mee.

Veel succes met uw actie !


met vriendelijke groet,
Rien Tiehatten
Beukinkstraat 152
7511 RS Enschede

De nieuwe ijstijd

Er waait een koude wind vanuit Utrecht over het midden en het oosten van ons land.

Nee, dit is geen weerbericht vanuit de Bilt maar een bericht vanaf de Maliebaan.

Daar staat het bisschoppelijk paleis van het aartsbisdom Utrecht. Hier zetelt sinds enige jaren Kardinaal W. Eijk. 

Hij kreeg bij zijn aantreden een erfenis die er niet om loog. Het bisdom had jaren een te ruime jas aan gehad en er moest dus dringend worden bezuinigd om de zaken financieel weer gezond te maken. Pijnlijke maatregelen zoals het sluiten van de locatie Dijnselburg waren onvermijdelijk. De manier echter, waarop de bisdomleiding de reorganisaties en bezuinigingen meende te moeten bekendmaken was een voorbode van wat komen ging.

Een paar voorbeelden.

De dekenaten werden plotseling opgeheven. De definitieve beslissing werd eerst via een koud mailbericht meegedeeld. Personeel van de bisdomstaf werd ontslagen zonder enige vorm van empathie, ijskoud dus. De financiële knevel van de parochies werd aangetrokken zonder enige vorm van overleg enz.

Ook op andere terreinen werden de teugels aangehaald.

Terwijl de parochies midden in een opgelegd fusieproces zaten werden ze ook nog eens overstroomd met brieven met orders en aanwijzigingen.

Dit fusieproces was in veel gevallen onvermijdelijk maar werd regelmatig ook te hard en zonder gevoel voor de lokale situatie doorgedrukt.

Er werden zonder vorm van overleg liturgische centra (hoofdkerken) aangewezen, vergezeld van rigide voorschriften. Zelfs de plaats van een koor tijdens een viering was een brief waard.

Door dit alles werden en worden de vele vrijwilligers maar vooral ook de pastoraal werksters en werkers in een hoek gedrukt, gemarginaliseerd dus. Althans, zo voelt men het.

Veel vrijwilligers lopen weg, anderen blijven alleen nog omdat de lokale kerk hen aan het hart gaat. Zoals velen zeggen: ”we geloven nog wel maar niet meer in het instituut”.

Je hoort mij niet zegen dat alle maatregelen en besluiten onzinnig zijn maar de koude toonzetting en het weinige begrip vanuit het bisdom…..

Een cursus communicatie zou veel kunnen helpen om het nogal autistische gedrag enigszins te verzachten.

Recent kwam er vanuit het bisdom een, op zich zeer lezenswaardige, brief over de gevolgen van kerksluitingen voor de individuele gelovigen. Toch staat daar weer een passage in die veel ergernis opwekt. Men stelt hierin dat  feitelijk de beslissing tot het sluiten van kerkgebouwen wordt genomen door de mensen die zijn afgehaakt en niet meer praktiseren. Natuurlijk is dat afhaken ook een reden maar men zou zich ook eens moeten afvragen wat de hoofdoorzaak is van het massaal weglopen in de laatste jaren, en dan heb ik het niet alleen over de misbruikschandalen.

Vlak voor de kersttijd liet de kerkleiding weer van zich horen en verklaarde dat de aloude kerstliederen “Stille Nacht” en “De herdertjes lagen bij nachte” eigenlijk niet meer kunnen.

Ze zouden onvoldoende theologisch zijn.

De Norbertijn Joost Jansen, die in het NOS journaal vanuit Heeschwijk Dinther demonstratief het Stille Nacht aanhief, heeft mijn hart gestolen.

Het lijkt erop dat men nu volledig de weg aan het kwijtraken is. We zijn bezig in snel tempo een kleine kerkgemeenschap te worden waarin de vorm belangrijker lijkt te zijn dan de inhoud.

Iemand die dit ook heel goed in de gaten heeft is de kerkhistoricus Peter Nissen. In een zeer lezenswaardig essay in Trouw van zaterdag 9 november verklaarde de hoogleraar spiritualiteitstudies uit Nijmegen waarom hij de R.K. kerk verlaat.

Een van de meest ergerlijke dingen is dat veel zogenaamde “overtredingen” van pastores en vrijwilligers binnen de kortste keren in Utrecht bekend zijn, via plaatselijke klikspanen en scherpslijpers (zie recent de affaire rond een pastor in Maarsen die een jaar werd geschorst)

Deze parallelle verbindingen zijn mij een doorn in het oog. Ik heb dit al meerdere keren uitgesproken tegenover de kardinaal in de tijd dat ik nog vice-voorzitter van het parochiebestuur was.

Ik verwacht dan ook dat deze column wel zeer snel aan de Maliebaan zal worden gelezen.

Rien Tiehatten.